Giai Nhân & Người Đẹp

- Con trai tôi năm nay mười bảy tuổi rưỡi ,đôi khi nói đến một cô gái nào đó ,nó bảo ( đó là một khẩu đại bác ) .
- Phải .Thế nghĩa là nó thấy cô ta rất đẹp .
- Chính thế ,tôi muốn hỏi ông : có phải cách nói đó có liên quan đến những tiêu chuẩn* của cái đẹp không ? 
- À không ,tôi không nghĩ thế .Nhưng tiêu chuẩn của cái đẹp ,ông thấy không , đúng ra là một tổng thể quy tắc ,chuẩn mực ,tỉ lệ ,Tôi cho là xuất xứ từ một pho tượng của Polycle`te mà He`rodote gọi là Canon ( tiêu chuẩn ) . Không ,từ miệng con trai ông đó nghĩa là một sắc đẹp làm sửng sốt ,không cưỡng lại được ,đinh tai .Một sắc đẹp ủng oảng .
- Vậy ,nếu tôi hiểu đúng thì có những tiêu chuẩn của cái đẹp ?
- Phải ,dĩ nhiên .Nhưng ,những tiêu chuẩn đó là khả biến .
- Thế à ?
- Những cái người Hy Lạp cho là đẹp lại không đẹp đối với người Ấn Độ và ngược lại .Ở Ấn Độ cổ ,lời khen tuyệt nhất đối với một người đàn bà là nói đến cặp đùi to như đùi voi của nàng .Bây giờ ,nói vậy thì chẳng dễ nghe lắm .
- Ờ phải .
- Vào thời kỳ cổ điển của Nhật Bản ,hồi thế kỷ 11 ,giai đoạn cực thịnh của văn minh He'ian ,các bà sang trọng thuộc giới quý tộc đều nhuộm răng đen .
- Đó là chưa nói đến những phụ nữ Phi kéo cổ cho dài ra .
- Hoặc những phụ nữ da đỏ vùng Amazone kéo môi dưới dài vô độ .
- Không hiểu như thế họ thấy đẹp ở chỗ nào ?
- Dưới mắt chúng ta thì vừa chẵng đẹp vừa chẵng tiện .Nhưng biết làm sao ,đó là phong tục của họ .
- Tuy nhiên , tôi thấy .... ông xem những minh tinh điện ảnh đó .... tôi thấy hình như một người đàn bà xinh đẹp thì vừa mắt tất cả mọi người .
- Ông vừa nói xinh đẹp chứ không nói đẹp .
- Đúng vậy .
- Cái đẹp ,cái đẹp ,không ai biết thật rõ nó là cái gì ..........
* Canon trong tiếng Pháp vừa có nghĩa là đại bác vừa có nghĩa là tiêu chuẩn .
( Trich trong Người đưa tin UNESCO số tháng chạp năm 1990 )